Slim ontwikkelen leidt tot 7X meer aardwarmte

Dit is de belangrijkste bevinding uit een onderzoek dat IF Technology samen met CE Delft en Berenschot heeft uitgevoerd in opdracht van EBN en Gasunie.

Play-based portfoliobenadering

Bij de play-based portfoliobenadering worden aardwarmteprojecten zodanig gegroepeerd en ontwikkeld, dat de projecten onderling optimaal van elkaar kunnen ‘leren’. Hierbij wordt vanuit de ondergrond een indeling gemaakt in plays en sub-plays. Het meest fundamentele voordeel is geologische risico-reductie. TNO en EBN hebben in 2018 een eerste opzet gemaakt van de play-based portfoliobenadering (J. G. Veldkamp et al.,2018). In de huidige studie is de methodiek verder uitgewerkt.

Plays & sub-plays

Een play is een formatie met vergelijkbare geologische eigenschappen en omstandigheden waaraan water kan worden onttrokken. In deze studie zijn de volgende plays geanalyseerd:

• Jura-Krijt
• Trias
• Rotliegend

Er zijn nog meer plays in Nederland, zoals bijvoorbeeld het Tertiair en het Dinantien, maar deze zijn in de huidige studie niet meegenomen. De plays zijn verder onderverdeeld in sub-plays op basis van structurele elementen, afzettingsmilieu en karakteristieken. Binnen een sub-play zijn de overeenkomsten in geologische eigenschappen en omstandigheden nog groter dan binnen de play. Hieronder is de indeling van de play Rotliegend in de verschillende sub-plays weergegeven.

Elk aardwarmteproject dat gerealiseerd wordt, heeft een sterk voorspellend karakter op opeenvolgende aardwarmteprojecten binnen dezelfde sub-play, waardoor de risico’s afnemen.

Aardwarmte is essentieel voor warmtenetten

Warmtenetten zijn essentieel voor aardwarmte. Voor elke buurt in Nederland is bepaald of de warmtevraag het beste met een warmtenet of individueel kan worden ingevuld. Hieruit volgt dat ongeveer 270 PJ van de totale warmtevraag van 515 PJ (gebouwde omgeving en glastuinbouw) interessant is voor warmtenetten. Een groot deel van deze warmtevraag kan in de toekomst worden geleverd met aardwarmte.

Resultaten

Play-based portfoliobenadering is vergeleken met individuele ontwikkeling van aardwarmteprojecten. De resultaten hiervan zijn in onderstaande figuur weergegeven.

Links staat het economisch ingeschat aardwarmtepotentieel bij individuele ontwikkeling (8 PJ).  Rechts staat het economisch ingeschat aardwarmtepotentieel bij play-based portfoliobenadering (62 PJ). Het economisch aardwarmtepotentieel neemt toe met factor 7.

Dynamisch karakter

Het is goed om te beseffen dat de ondergrondse eigenschappen niet veranderen, maar wel het inzicht daarin. Door exploratie en realisatie van nieuwe aardwarmteprojecten wordt steeds meer bekend over de ondergrond. Deze studie is uitgevoerd op basis van data uit ThermoGIS 1.2 (2012). Vlak voor het afronden van deze studie is ThermoGIS 2.0 gelanceerd. Hierin zijn de nieuwste inzichten over de ondergrond verwerkt. Aangezien het inzicht in de ondergrond toeneemt, kunnen in toekomstige analyses de play-based portfoliobenadering verder worden geoptimaliseerd. 

Meer weten
– Rob Kleinlugtenbelt: 06 11 78 14 69, r.kleinlugtenbelt@iftechnology.nl
– Linde van Laerhoven: 06 53 44 55 53, l.vanlaerhoven@iftechnology.nl