Wat is HTO en MTO?

HTO staat voor hoge temperatuur opslag en MTO staat voor midden temperatuur opslag. Bekender is de veel toegepaste techniek WKO, oftewel warmte- en koudeopslag. Veel kantoren, ziekenhuizen en publieke gebouwen worden van duurzame warmte en koude voorzien met behulp van een WKO. Hierbij wordt de seizoenswarmte en -koude in de bodem opgeslagen en gebruikt in het volgende seizoen om de gebouwen te verwarmen of te koelen. Een accu van warmte en koude. Bij MTO en HTO ligt de focus op het opslaan van warmte. Bij een WKO wordt warmte tot maximaal 25 ^oC opgeslagen in verband met de huidige wet- en regelgeving. Bij midden en hoge temperatuur opslag ligt de temperatuur beduidend hoger. Ruwweg ligt de temperatuur voor MTO tussen de 25-45 ^oC en voor de HTO tussen de 45 en 90 ^oC.

Om de warmte op te slaan, wordt gebruik gemaakt van een watervoerende laag diep in de bodem, liefst ingesloten tussen dikke kleilagen. Gebruikelijke diepten voor de warmteopslag zijn tussen de 100 en 500 m onder het maaiveld.

 

Badkuip

Grootschalige warmteopslag wordt toegepast op het moment dat er een verschil zit tussen warmteaanbod en warmtegebruik over een seizoen heen. Een zonthermieveld bijvoorbeeld, oogst in de zomer veel warmte, maar warmte is vooral in de winter nodig. Als je vraag en aanbod uitzet in een grafiek, krijg je een lijn van de warmtevraag in een badkuipvorm, zie de afbeelding hieronder. Om te voldoen aan de warmtevraag moet je de beschikbare warmte tijdelijk opslaan in een MTO of HTO.

 

Wanneer is een MTO en HTO toepasbaar?

Een MTO of HTO vormt een warmtebuffer tussen de warmtebron en een warmtegebruiker. De huidige HTO in Middenmeer is gekoppeld aan een warmtenetwerk dat gevoed wordt met geothermische warmte. Hiervoor is de HTO zeer geschikt. In andere projecten vormen zonnecollectoren de warmtebron, bijvoorbeeld bij het NIOO in Wageningen. Andere mogelijke bronnen zijn restwarmte uit industrie of biomassa en koelwater van datacenters. Ook is het mogelijk om warmte die vrijkomt van de productie van waterstof in een HTO op te slaan. Belangrijke voorwaarde is dat de warmte gratis of voor een zeer lage prijs beschikbaar is voor de opslag.

 

Afgifte van warmte

Voor het succes van de MTO en HTO moet de warmte weer nuttig ingezet kunnen worden. Dit kan door de warmte aan tuinders te leveren voor de verwarming van kassen. Voor de warmtetransitie is de koppeling met een bestaand of nieuw aan te leggen warmtenetwerk een interessante optie. Van belang is dat de gehele keten wordt meegenomen in de toetsing van de financiële haalbaarheid. De verschillende onderdelen moeten een haalbare business case hebben, of het geheel moet financieel uitkunnen. IF Technology helpt bij het ontwikkelen van de business case en laat zien wat het de business oplevert bij een optimale inzet en gebruik van MTO en HTO.

HTO als business case verbeteraar

De slagingskans van een MTO en HTO wordt vergroot op het moment dat deze technieken als business case verbeteraar kunnen worden ingezet en/of het risico voor toekomstige afschakeling van aardgas kunnen opvangen. We zien dat deze afwegingen met name in de glastuinbouwsector een rol speelt. De combinatie van een HTO met een geothermiesysteem is interessant omdat de geothermiebron jaarrond warmte kan produceren, ondanks de lagere warmtevraag in de zomer. De inzetbaarheid van de geothermiebron wordt hiermee vergroot, waarmee meer rendement op de investering wordt gehaald. Daarnaast heeft het ook een technisch voordeel, omdat de bronpompen (ESP’s) continue kunnen doordraaien en hierdoor minder risico op uitval geven.

 

CAPEX en OPEX

MTO en HTO zijn technieken die al lang bestaan, maar de laatste jaren is de belangstelling enorm toegenomen, wat te danken is aan de huidige aandacht voor de warmtetransitie. De huidige systemen zijn flink verder ontwikkeld en door te leren van de huidige gerealiseerde systemen kunnen de prijzen voor MTO- en HTO-systemen verder dalen. De investeringskosten voor een MTO met warmtepomp bedragen circa 1 tot 4 miljoen euro. Die van een HTO vallen in de range van 2,5 tot 5 miljoen afhankelijk van de omvang van het systeem en de beheersmaatregelen die nodig zijn voor waterbehandeling en keuze van warmte- en zoutbestendige materialen en componenten. De kostprijs van warmte komt bij deze systemen uit tussen de 5 en 35 €/GJ.

 

HTO symposium op 13 oktober 2022

 

Wil je weten hoe jouw warmtebron nog beter benut kan worden en hoe je jouw business case kan verbeteren met HTO? Registreer dan hier voor het HTO Symposium op 13 oktober 2022. Deze dag is specifiek voor tuinders en eigenaren van geothermie systemen en we gaan in detail in op de kansen en mogelijkheden van een MTO en HTO.